- żywy
- 1. Być ledwie żywym, na pół, na wpół żywym «być bardzo zmęczonym»: – Pan żyje?... – wyszeptała. – Jakoś mi się udało. – Fawson wyczołgał się ze studzienki. Był ledwie żywy. – Sprowadzę pomoc – zaofiarowała się dziewczyna. M. Wolski, Agent.2. Ktoś jak żywy, coś jak żywe «ktoś (coś) taki (takie) jak w rzeczywistości, bardzo podobny (podobne) do kogoś (czegoś)»3. Nie ma w pobliżu, nigdzie żywej istoty; nie ma (nigdzie) żywego ducha, żywej duszy, ani żywej duszy, ani żywego ducha «nie ma nikogo, żadnego człowieka»: (...) znalazł się na zalanym słonecznym żarem tarasie. Nie było tu żywego ducha, ale jemu nie przeszkadzał ani upał, ani samotność. W. Kowalewski, Bóg.4. Wszystko co żywe «wszyscy bez wyjątku»: Tow. Kłak organizuje na wsi koła fachowe, dziecińce dla dzieci, które cieszą się wielkim powodzeniem, zwłaszcza latem, kiedy wszystko co żywe, wychodzi na pole do roboty. TL 17/12/1948.5. pot. Żywa gotówka; żywy grosz, pieniądz «posiadane pieniądze będące w każdej chwili do dyspozycji»: (...) wygrał główny los na loterii. Ma do wyboru albo wspaniałego mercedesa, albo żywą gotówkę. Pani 5/1993.6. Żywa pochodnia «żywy palący się człowiek»: Nie była to pierwsza próba skończenia ze sobą przed Mauzoleum Lenina. Dotychczas jednak desperaci chcieli umierać bardziej efektownie. Zwykle oblewali się benzyną, naftą lub ropą i podpalali. W taki sposób dokładnie rok temu usiłował rozstać się z życiem 60-letni moskwianin. Ochroniarze Kremla ugasili żywą pochodnię. Poparzony samobójca na kilka miesięcy wylądował w szpitalu. SE 05/03/1998.7. pot. Żywe ciało, mięso «ciało, mięso odarte ze skóry»: O cholera, ale się uciąłem do żywego mięsa. Roz bezp 1997.Być czyimś żywym odbiciem zob. odbicie.Coś piecze, pali kogoś żywym ogniem zob. ogień 1.Handel żywym towarem zob. handel.Ileś kilogramów żywej wagi zob. waga 1.Kląć w żywy kamień (w żywe kamienie) zob. kląć.Ktoś żywy jak iskra, jak skra zob. iskra 1.W żywe oczy zob. oko 72.Żywa kronika zob. kronika.Żywa legenda zob. legenda.Żywa mowa zob. mowa 7.Żywa reklama (czegoś) zob. reklama.Żywe srebro zob. srebro.Żywy kościotrup zob. kościotrup.Żywy obraz kogoś zob. obraz 2.Żywy towar zob. towar.Żywy trup zob. trup 9.
Słownik frazeologiczny . 2013.